Czy mogę przedłużyć urlop wychowawczy?

Korzystanie z urlopu wychowawczego w kilku częściach

W października 2013 r. weszła w życie nowelizacja ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2013 r., poz. 1028). Celem nowelizacji jest dostosowanie do prawa Unii Europejskiej polskich przepisów dotyczących urlopu wychowawczego. Zmiany przyjęte w drodze nowelizacji mają na celu ułatwienie oraz zachęcenie do korzystania z tego urlopu przez oboje pracujących rodziców lub opiekunów dziecka.

Nowelizacją ustawodawca wprowadził także możliwość korzystania z całego urlopu wychowawczego w pięciu, a nie jak dotychczas czterech częściach. Takie rozwiązanie ma umożliwić pracownikom wykorzystanie nieprzenoszalnej części urlopu wychowawczego jako samodzielnej części tego urlopu. W ten sposób sytuacja rodziców i opiekunów, którzy skorzystają z tego uprawnienia nie będzie gorsza, pod względem możliwości dzielenia urlopu wychowawczego, od sytuacji rodziców i opiekunów, którzy z tej możliwości zrezygnują.

Ile trwa urlop wychowawczy i w jakim celu jest udzielany?

Zgodnie z art. 186 „urlop wychowawczy przysługuje pracownikowi zatrudnionemu co najmniej 6 miesięcy w wymiarze do 3 lat w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez nie 4. roku życia”. Z powyższego przepisu jasno wynika cel tego urlopu. Jest nim sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem.

W sytuacji, którą określa art. 1862 § 2 Kodeksu pracy, czyli w razie ustalania, że pracownik (przebywający na urlopie wychowawczym) trwale zaprzestał sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem (np. poprzez oddanie go do żłobka lub przedszkola, pozostawienie pod opieką członka rodziny, przy jednoczesnym podjęciu przez korzystającego z urlopu zatrudnienia w pełnym wymiarze lub wyjeżdżając za granicę bez dziecka w celach zarobkowych), pracodawca ma prawo wezwać pracownika do stawienia się w pracy w terminie przez siebie wskazanym, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dnia powzięcia takiej wiadomości i nie wcześniej niż po upływie 3 dni od dnia wezwania.

Kiedy pracodawca może odwołać pracownika z urlopu wychowawczego?

Zatem pracodawcy przysługuje prawo odwołania pracownika z urlopu wychowawczego wtedy, gdy pracodawca udowodni mu korzystanie z tego urlopu niezgodnie z jego przeznaczeniem.

Warto w tym miejscu dodać, że po zakończeniu urlopu wychowawczego pracodawca zobowiązany jest dopuścić Panią do pracy na dotychczasowym stanowisku, a jeżeli nie jest to możliwe, na stanowisku równorzędnym z zajmowanym przed rozpoczęciem urlopu lub na innym stanowisku odpowiadającym Pani kwalifikacjom zawodowym.

Ja stoję na stanowisku, że oddanie dziecka do przedszkola powoduje zniknięcie powodu urlopu wychowawczego, tj. sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Niepodważalnym i bezspornym faktem jest, że art. 186 Kodeksu pracy daje prawo do określonego czasem urlopu wychowawczego, określa, iż urlop wychowawczy jest zwolnieniem od obowiązku świadczenia pracy udzielanym pracownikom w celu sprawowania osobistej opieki nad małym dzieckiem. Celem urlopu wychowawczego jest stworzenie pracownikowi korzystnych warunków do sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w sytuacji trudności z połączeniem obowiązków opiekuńczych z obowiązkami zawodowymi.

Czy pracodawca może rozwiązać umowę o pracę w trakcie przebywania pracownika na urlopie wychowawczym?

W okresie urlopu wychowawczego pracownica jest chroniona szczególnymi regulacjami, które zapewniają stabilność zatrudnienia – pracodawca nie może rozwiązać umowy o pracę w trakcie trwania urlopu chyba, że wyłącznie w zakresie określonych kodeksowo przesłanek – art. 186¹ § 1 Kodeksu pracy, podobnie po Pani powrocie, zgodnie z art. 186⁴, pracodawca winien Pani zapewnić możliwość powrotu na poprzednie stanowisko pracy lub równorzędne i o odpowiadających kwalifikacjach, podobnież w zakresie wynagrodzenia.

Pracownica ma prawo także prawo podjąć pracę, inną działalność, naukę czy szkolenie w trakcie trwania na urlopie wychowawczym. Jednakże istotną kwestią jest to, że forma zajęć wyszczególnionych obok nie mogą jednak wyłączać możliwości sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem.

W sytuacji opisanej, w momencie zapisania dziecka do szkoły i przebywania w określonym czasie w przedszkolu moim zdaniem wyklucza sprawowanie przez pracownicę możliwość sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem więc – dziecko będzie pod opieką odpowiednich osób w przedszkolu, Pracodawca w przypadku dowiedzenia się o takiej okoliczności może zażądać od Pracownicy powrotu do pracy zgodnie z art. 186².

Zaprzestanie sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem w trakcie urlopu wychowawczego i wezwanie pracownika do stawienia się w pracy

W razie ustalenia, że pracownik trwale zaprzestał sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem, pracodawca wzywa pracownika do stawienia się do pracy w terminie przez siebie wskazanym, nie później jednak niż w ciągu 30 dni od dnia powzięcia takiej wiadomości i nie wcześniej niż po upływie 3 dni od dnia wezwania.

Teoretycznie w ramach możliwości podjęcia przez Pracownika pracy zarobkowej, szkolenia, nauki – gdyby pracownica zostawiała dziecko w przedszkolu nie więcej niż 3–4h godziny mogłaby w mojej ocenie bronić się przed zarzutem zaprzestania sprawowania osobistej opieki na dzieckiem jednakże orzecznictwo w tym zakresie nie jest zbyt przychylne – sądy raczej przyznają rację pracodawcy, jednakże zastrzegam, że każdą sprawę należy patrzeć inaczej i wobec zaistniałego stanu faktycznego. Proponuję rozmowę na linii pracodawca–pracownik i jeżeli uzna on argumenty, być może wyrazi zgodę pisemną na to, aby dziecko w określonym zakresie uczęszczało do przedszkola, ale z zastrzeżeniem, aby otrzymała Pani tę decyzję pisemnie.

Podsumowując – może Pani przedłużyć urlop wychowawczy, jeśli nie skorzystała Pani jeszcze z 35 miesięcy urlopu, a dziecko nie ukończyło jeszcze 5. roku życia, ale w sytuacji, gdy dziecko idzie do przedszkola i będzie tam przebywało całymi dniami, pracodawca może uznać, że zaprzestała Pani osobistego sprawowania opieki nad dzieckiem i może odwołać Panią z urlopu.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.